benhgiunsan.vn Em tên là Tr.T.Bé, quê em ở xã Thạch Động, Hà Tiên, Kiên Giang. Thời gian gần đây em được biết quê em có nhiều người bị nhiễm bệnh giun sán chó mèo.
Vậy xin bác sĩ cho biết dấu hiệu đầu tiên của bệnh giun sán chó mèo là gì? Làm sao để phát hiện sớm và bệnh này có nguy hiểm không, có điều trị khỏi hoàn toàn không? Xét nghiệm thì bao lâu có kết quả?
Chào chị, cảm ơn chị đã gửi câu hỏi
Bệnh giun sán chó mèo là gì?
Bệnh giun đũa chó mèo có tên khoa học là Toxocara, do một loài giun tròn ký sinh và đẻ trứng trong ruột chó và mèo rồi phát tán ra môi trường và lây nhiễm cho con người qua đường miệng. Do phần lớn là lây nhiễm từ chó nên thường gọi là bệnh sán chó Toxocara.
Nhiễm giun sán chó mèo Toxocara thường diễn biến âm thầm, ít có biểu hiện triệu chứng rõ ràng. Một số người có biểu hiện ngứa da dai dẳng và mệt mỏi.
Năm 2013, chúng tôi tham gia đề tài nghiên cứu về thực trạng nhiễm ký sinh trùng giun sán khu vực Tiểu vùng Sông Mê Kông, trong đó có Việt Nam, Lào và Campuchia, địa điểm nghiên cứu tại An Giang là các xã An Phú, An Nông, Thới Sơn, huyện Tịnh Biên. Tại Hà Tiên, Kiên Giang, là các xã, phường Mỹ Đức, Thạch Động, Tô Châu, Pháo Đài, Đông Hồ, Bình San.
Qua điều tra cắt ngang quần thể dân số cho thấy tỷ lệ người có kháng thể kháng ấu trùng giun đũa chó (sán chó) Toxocara dương tính là rất cao, ước tính là trên 30%. Đa số người dân ở đây làm nông nghiệp, thường xuyên tiếp xúc với đất và nuôi chó thả rông. Môi trường đất bị ô nhiễm và ý thức người dân còn hạn chế nên tỷ lệ nhiễm bệnh giun sán còn cao.
Bệnh sán chó lây nhiễm cho người như thế nào?
Nguồn lây nhiễm là từ phân chó, mèo nhiễm ấu trùng phát tán ra môi trường và lây nhiễm cho con người qua đường miệng, qua da và qua niêm mạc. Ấu trùng có thể có trong rau sống, thịt động vật, gia cầm như thịt bò, thịt cừu, thịt thỏ, thịt gà, thịt dê,... Khi ấu trùng Toxocara xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ vào máu và phóng thích độc tố gây nên các dấu hiệu triệu chứng toàn thân như: mệt mỏi, mẩn ngứa, đau cơ, đau đầu,...
Quá trình lẫy nhiễm bệnh ấu trùng giun sán chó Toxocara ở người
Dấu hiệu đầu tiên nhận biết bệnh giun sán chó mèo là gì?
Dấu hiệu đầu tiên để nhận biết giun sán chó mèo Toxocara rất mơ hồ, đôi khi có cảm giác ngứa châm chích dưới da, có thể xuất hiện các dấu hiệu triệu chứng như: hay quên, thay đổi tính tình, rối loạn tiêu hóa, đầy bụng khó tiêu, đau đầu thoáng qua, nhức mỏi mắt, mờ mắt, đau nhức cơ,...triệu chứng lâm sàng giống với các bệnh lý khác, do đó, cần được thử máu để chẩn đoán bệnh giun sán chó mèo.
Phát ban, nổi mề đay, dị ứng là triệu chứng của bệnh giun sán chó mèo nhưng đó cũng là triệu chứng của bệnh da liễu. Nhiều trường hợp bị ngứa do nhiễm giun sán trong máu nhưng do chủ quan, dẫn đến chỉ tập trung vào chữa trị da liễu gây nên tình trạng ngứa kéo dài dai dẳng không dứt.
Hình ảnh nổi mẩn đỏ ngứa ở bệnh nhân xét nghiệm máu nhiễm ấu trùng giun đũa chó Toxocara
Mặt khác, ấu trùng thường trú ngụ ở các vị trí khác nhau trên cơ thể, đồng nghĩa với việc các triệu chứng lâm sàng cũng xuất hiện ở các vị trí khác nhau trên cơ thể. Mặc dù là ít rầm rộ nhưng nguy cơ tiềm tàng luôn thường trực.
Làm sao để phát hiện sớm bệnh giun sán chó mèo?
Phát hiện sớm bệnh giun sán chó mèo là xét nghiệm máu bằng phương pháp miễn dịch ELISA OD, đặc biệt ở những người có triệu chứng mẩn ngứa, dị ứng kéo dài, uống thuốc dị ứng chỉ bớt một thời gian rồi bị lại, kèm theo mệt mỏi, hay quên, tính tình thay đổi, hay cáu găt, có biểu hiện châm chích, rần rần dưới da khó chịu.
Nhiễm bệnh giun sán chó mèo có nguy hiểm không?
Bệnh giun sán chó mèo là tình trạng nhiễm ấu trùng trong máu và ấu trùng thường di chuyển tới mắt ở trẻ em, thường là một bên mắt. Ở người lớn thường nhiễm thể ấu trùng di chuyển nội tạng, gây mệt mỏi, ảnh hưởng đến chức năng của gan, thận. Tuy ít nguy hiểm những về lâu dài gây viêm và để lại hậu quả bệnh thứ phát sau đó như u gan, viêm mống mắt, giảm thị lực, mù lòa. Những bệnh nhân ngoài ngứa da mà kèm theo đau nhức đầu có nguy cơ ấu trùng gây tổn thương não (gây bệnh sán não).
Điều trị bệnh giun sán chó mèo bác sĩ có hỗ trợ chữa trị khỏi hoàn toàn được không?
Điều trị giun sán chó trong máu không giống như điều trị một số bệnh giun sán thông thường trong đường ruột. Điều trị bệnh giun sán chó cần có phác đồ riêng để diệt ấu trùng gây tổn thương nội tạng, tổn thương thần kinh và mắt.
Ấu trùng giun sán chó trong máu ít bị tiêu diệt khi sử dụng một hoặc hai loại thuốc với thời gian 1 đến 2 ngày. Vì như vậy chưa đủ liệu trình để loại bỏ ấu trùng ra khỏi cơ thể.
Điều trị bệnh giun sán chó cần chú ý đúng thuốc, đủ thuốc, phối hợp thuốc tốt, an toàn cho người bệnh. Một số trường hợp nhiễm bệnh giun sán chó kèm theo ngứa da, làm việc mất tập trung, hay quên, sau chữa trị ổn định bệnh giun sán chó thì mọi sinh hoạt cũng như các dấu hiệu triệu chứng của người bệnh sẽ trở về bình thường.
Một điểm chung cho việc điều trị ấu trùng giun sán chó Toxocara hiệu quả cải thiện mẩn ngứa da là sử dụng thuốc diệt ký sinh trùng, phối hợp thuốc kháng viêm, thuốc kháng H2, thuốc ngứa, thuốc bảo vệ gan, nâng cao hệ miễn dịch.
Toa thuốc giun sán chó mèo cần ghi rõ ràng, hướng dẫn, giải thích cho người bệnh nắm rõ thuốc nào uống trước khi ăn, thuốc nào uống sau khi ăn, thuốc nào hết trước, thuốc nào hết sau. Thuốc A có tác dụng gì? Thuốc B có phản ứng phụ gì không? Khi uống thuốc trị giun đũa chó mèo thì kiêng cữ những gì? Giúp người bệnh yên tâm, chủ động và nhớ thời gian sử dụng thuốc.
Hẹn người bệnh tái khám xét nghiệm lại sau 1 đến 3 tháng, khi tái khám cần giải thích rõ cho người bệnh biết mục đích của xét nghiệm A để làm gì? Xét nghiệm B để là gì? Kết quả xét nghiệm lần này so với lần trước có cải thiện hay không, bệnh tăng hay giảm? Cần uống thuốc nữa hay không, dự kiến bao lâu có thể dứt bệnh? Để bệnh nhân yên tâm chữa trị, vì yếu tố tâm lý rất quan trọng trong quá trình điều trị bệnh giun sán và bệnh mẩn ngứa da kéo dài do ấu trùng giun sán.
Thông thường sau một đợt điều trị từ 5 đến 15 ngày, tình trạng mẩn ngứa giảm đáng kể và sau 1 tháng các tổn thương da sẽ được cải thiện.
Sau khi sử dụng thuốc 1 đến 2 liệu trình khi sạch ấu trùng trong cơ thể các dấu hiệu triệu chứng lâm sàng như phát ban, nổi mề đay mẩn ngứa sẽ ổn định.
Khi chữa trị bệnh giun sán chó mèo Toxocara người bệnh có thể ăn uống bình thường, không cần thiết phải kiêng cữ để đảm bảo chất dinh dưỡng, nên ăn chín uống chín và tuân thủ liệu trình, uống thuốc đúng giờ không nên bỏ thuốc và tái khám đúng hẹn.
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi.
BS. Nguyễn Ngọc Ánh
PHÒNG KHÁM KÝ SINH TRÙNG ÁNH NGA TP.HCM
CHUYÊN GIA VỀ NGỨA VÀ GIUN SÁN
ĐC: 74 - 76 Trần Tuấn Khải, P.5, Q.5, TP HCM
ĐT tư vấn: 0912171177 - 02838302345
Mở cửa từ 7h đến 17h, thứ 2 đến thứ 7
Xét Nghiệm Máu, Điều Trị Bệnh Giun Sán Gây Ngứa
Thời gian trả kết quả trong ngày
Lịch Khám Bệnh - Xem Bản Đồ